शेतकऱ्यांना थोडी तरी मदत मिळावी म्हणून केंद्र सरकारने प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना सुरू केली Pm Kisan New List आहे. चला आता ही योजना काय आहे, हे सोप्या भाषेत समजून घेऊया.
ही योजना काय आहे?
ही योजना फेब्रुवारी 2019 मध्ये सुरू झाली. सुरुवातीला फक्त त्याच शेतकऱ्यांना लाभ मिळत होता, ज्यांच्याकडे 2 हेक्टर किंवा त्यापेक्षा कमी जमीन होती. पण नंतर जून 2019 पासून ही योजना सर्व शेतकऱ्यांसाठी खुली झाली.
या योजनेतून सरकार शेतकऱ्यांना वर्षाला ₹6,000 ची मदत करते. ही रक्कम तीन वेळा दिली जाते – म्हणजे तीन हप्ते – ₹2,000 + ₹2,000 + ₹2,000. हे पैसे थेट शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात जमा होतात. याला DBT (Direct Benefit Transfer) असे म्हणतात.
या पैशांचा उपयोग शेतकरी कशासाठी करतात?
शेतकरी या पैशांचा वापर खालील गोष्टींसाठी करू शकतात:
- बियाणे, खते आणि कीटकनाशके खरेदी करणे
- घरचा खर्च भागवणे
- मुलांच्या शिक्षणासाठी खर्च करणे
- शेतात लागणारी अवजारे खरेदी करणे
- सिंचन व्यवस्था सुधारणे
कोण पात्र आहे?
- भारतातले सर्व शेतकरी ज्यांच्याकडे शेती जमीन आहे
- पण काही लोकांना या योजनेचा लाभ मिळत नाही – जसे की सरकारी अधिकारी, मोठ्या कंपन्यांचे लोक, किंवा Pm Kisan New List ज्यांनी भरपूर आयकर भरलेला आहे.
नोंदणी कशी करायची?
शेतकऱ्यांनी ही नोंदणी स्थानिक कृषी कार्यालयात किंवा pmkisan.gov.in या वेबसाईटवर जाऊन करावी लागते.
नोंदणीसाठी लागणारी कागदपत्रे:
- आधार कार्ड
- बँक खाते नंबर
- जमीन मालकीचे कागद
- आधार आणि बँक खाते लिंक केलेले असणे आवश्यक आहे.
19वा हप्ता केव्हा येणार?
आत्तापर्यंत 18 हप्ते दिले गेले आहेत. 18 वा हप्ता 5 ऑक्टोबर 2024 रोजी बँकेत जमा झाला.
आता 19 वा हप्ता मे 2025 मध्ये मिळेल, अशी शक्यता आहे.
19व्या हप्त्याचे महत्त्व
मे महिन्यात खरीप हंगाम सुरू होतो. या वेळेस शेतकऱ्यांना नवीन बियाणे, खते, औषधे लागतात. उन्हाळ्यात शेतकऱ्यांना पाण्याची सोय करावी लागते, शेततळी बनवावी लागतात. या सगळ्याला पैसे लागतात. त्यामुळे 19वा हप्ता खूप उपयोगी ठरेल.
हप्ता कसा तपासायचा?
वेबसाईटवरून:
- pmkisan.gov.in वर जा
- “Farmer Corner” मध्ये “Beneficiary Status” वर क्लिक करा
- तुमचा आधार क्रमांक टाका
- “Get Data” वर क्लिक करा
- तुमची माहिती दिसेल
मोबाईल अॅपद्वारे:
- पीएम किसान अॅप डाऊनलोड करा
- तुमचा मोबाइल नंबर वापरून लॉगिन करा
- “Beneficiary Status” वर जा
- माहिती पाहा
कॉल करून:
- PM-Kisan हेल्पलाइन: 155261
- आधार नंबर आणि मोबाइल नंबर सांगा
- माहिती मिळेल
या योजनेचे फायदे
- शेतकऱ्यांना कर्जातून थोडा आराम मिळतो
- पैसे शेतीसाठी वापरले जातात
- काही शेतकरी मुलांच्या शिक्षणासाठी वापर करतात
- आरोग्याच्या गरजांसाठीही वापर होतो
- गावात डिजिटल बँकिंग आणि आर्थिक माहिती वाढते
काही अडचणी काय आहेत?
- काही शेतकऱ्यांकडे जमीन कागदपत्रे नाहीत
- आधार आणि बँक खाते लिंक झालेले नसते
- बँकिंग अडचणींमुळे पैसे उशिरा मिळतात
- काही वेळा चुकीच्या खात्यात पैसे जातात
सुधारणा काय करायला हव्यात?
- ₹6,000 ची रक्कम वाढवायला हवी
- नोंदणी सोपी करावी
- शेतमजुरांनाही योजनेत सामील करावे
- तक्रारींची सोपी व जलद सोडवणूक करावी
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना ही शेतकऱ्यांसाठी एक चांगली योजना आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना नियमित आर्थिक मदत मिळते. जर तुम्ही शेतकरी असाल, तर तुमची नोंदणी, आधार आणि बँक खाते योग्यरित्या जोडलेले आहेत का, हे तपासा. जेणेकरून तुम्हालाही पुढील हप्ता वेळेवर मिळेल.
